حلوا ارده

یکی از خوراکی‌های بسیار لذیذ که می‌توان در خرید خوراکی های وعده صبحانه و عصرانه و حتی در کنار خرید میوه خشک آن را تهیه و استفاده کرد انواع مختلف حلوای ارده است.

کنجد اصلی‌ترین دانه خوراکی‌ای است که در تولید انواع حلوای ارده بکار می‌رود. دانه‌های کنجد در سه رنگ سیاه، سفید و خاکستری یافت می‌شوند که همگی مفیدند اما روغن حاصله از کنجد سفید مجلسی‌تر و مرغوب‌تر است.

کنجد با طبع گرم، ارزش غذایی بالا، مزه شیرین و ملایم و همچنین خواص و کاربردهای فراوان مورد توجه افراد است. از گذشته تولید انواع ترکیبات کنجد در شهرهای مختلف رایج بوده است؛ حلوا ارده زرقان، حلوا ارده اردکان و حلوا ارده یزدی حکایت از تاریخچه دیرینه این ماده خوراکی دارد.

حلوا ارده چیست؟

قبل از آشنایی با خواص این ماده خوراکی خوشمزه و مقوی لازم است بدانیم اصلاً حلوا ارده چیست؟ ترکیب ارده به دست آمده از کنجد، تخم مرغ، شکر، آب، هل و چوبک را حلوای ارده می‌نامند.

اینکه هنگام پخت از زعفران استفاده شود یا خیر به سلیقه و ذائقه غذایی شما برمی‌گردد اما اضافه کردن مقداری زعفران مرغوب  می‌تواند علاوه بر ایجاد ظاهری جذاب‌تر، طعم را نیز لذیذتر کند.

پخت انواع حلواهای ارده کار چندان سختی نیست با مطالعه دستور پخت و دو بار تمرین می‌توانید میان وعده‌ای خوشمزه و خانگی برای خانواده تهیه کنید. استفاده از خلال پسته، خلال بادام، زعفران، کشمش و حتی گردو در هنگام پخت اختیاری است.

خواص حلوا ارده

در این قسمت می‌خواهیم به شرح خواص حلوا ارده بپردازیم.

• افزایش قدرت یادگیری
از خواص حلوا ارده می‌توان به افزایش قدرت یادگیری و عملکرد بهتر حافظه اشاره کرد. مصرف این ماده خوراکی در وعده صبحانه می‌تواند برای ذهن افراد خصوصاً کودکان مفید واقع شود.

• رفع کم خونی
کم خونی ناشی از فقر آهن از جمله متداول‌ترین انواع کم خونی است. بیشتر خانم‌ها به دلیل عادت ماهانه و از دست دادن خون در معرض خطر کم خونی ناشی از فقر آهن‌اند؛ مصرف این نوع حلوا می‌تواند در رفع کم خونی بسیار کمک کننده باشد.

لازم به ذکر است این ماده خوراکی قاعده آور نیز است پس زیاده روی در مصرف نتیجه عکس خواهد داد.

• درمان بیماری‌های رحمی

• ضد سرطان
کنجد حاوی آنتی اکسیدان‌های فراوانی است؛ آنتی اکسیدان‌ها با شرکت در واکنش رادیکال‌های آزاد، اثر منفی آن‌ها را خنثی می‌کند و در جلوگیری از بروز سرطان مفید واقع می‌شود.

• تسکین درد
مصرف حلوای ارده دردهای شدید مفصلی و استخوانی را خصوصاً در افراد سرد مزاج کاهش می‌دهد.

• درمان اختلالات کبد و کلیه

• رفع خستگی بازیابی انرژی
این نوع حلوا به دست آمده از کنجد با کالری فراوانی که دارد می‌تواند در بازگرداندن قوا از دست رفته بسیار مفید واقع شود.

• کاهش فشار خون بالا

• باز شدن انسداد اعضای مختلف، خلط و جوش‌ها در افراد سرد مزاج

• رفع یبوست

• پیشگیری از ناراحتی‌های قلبی
مصرف این ماده غذایی با افزایش کلسترول خوب خون (HDL) از بروز گرفتگی‌های عروق قلب جلوگیری می‌کند.

مضرات حلوا ارده

زیاده روی در مصرف هریک از مواد غذایی منجر به بروز عوارض می‌شود حلوای ارده نیز از این قاعده مستثنی نیست. میزان چربی و کالری حلوای ارده بسیار بالا است و زیاده در مصرف آن منجر به افزایش قند و چربی خون و در نتیجه چاقی و اضافه وزن می‌شود.

طبع گرم و تر این خوراکی باعث می‌شود تا با زیاده روی در مصرف، دچار بد خلقی و عارضه‌های پوستی همچون کهیر و جوش شوید. کنجد و حلوا به دست آمده از آن به علت خاصیت ملینی که دارد ممکن است در برخی افراد به اسهال منجر شود.

گروه‌هایی از افراد هستند که باید به دلیل شرایط خاصی که دارند در مصرف حلوای ارده احتیاط کنند؛ این ماده غذایی سرشار از مواد قندی است بنابراین بیماران دیابتی و افراد چاق یا دارای اضافه وزن باید در مصرف این نوع حلوا جوانب احتیاط را رعایت کنند.

افراد دارای ناراحتی‌های معده همچون زخم معده نیز باید در مصرف ارده احتیاط کنند زیرا این حلوا موجب تحریک معده می‌شود. پس از مصرف این ماده خوراکی بهداشت دهان و دندان‌ها را از یاد نبرید زیرا در صورت عدم استفاده از مسواک و یا دهان‌شویه، ذرات ارده باعث پوسیدگی دندان و بوی بد دهان می‌شود.

ارزش غذایی حلوا ارده

این ماده خوراکی از کنجد و زعفران نگین تهیه شده ماده اصلی این محصول کنجد است و می‌توان گفت ارزش غذایی کنجد را نیز به همراه دارد.

ارده‌ای که به خوبی فراوری شده باشد حاوی اسیدهای چرب غیر اشباع مانند امگا ۳، امگا ۶ و امگا ۹ است؛ این اسیدهای چرب علاوه بر تأمین نیازهای بدن در جلوگیری از گرفتگی‌های عروق نیز مؤثرند. چنانچه به شیر و فرآورده‌های آن علاقه ندارید و یا با مزاج شما سازگار نیست می‌توانید جهت تأمین کلسیم و روی بدن به این ماده خوراکی روی بیاورید.

فسفر، پروتئین، ویتامین‌های گروه B، ویتامین E و D از جمله مواد آلی و معدنی موجود در حلوای به دست آمده از کنجدند. حلوا ارده پسته‌ای و حلوا ارده با شیره خرما یا انگور نیز خواص دیگری به این ماده مغذی می‌افزاید.

تفاوت حلوا ارده و حلوا شکری

شاه عباس در یکی از جنگ‌ها به شیخ بهایی دستور داد تا ماده خوراکی‌ای مقوی برای سربازان تهیه کند؛ شیخ بهایی هم روغن کنجد را با موادی دیگر مثل زعفران سوپر نگین و نوعی شیره مخلوط کرد و برای اولین بار حلوای ارده تولید و مصرف شد.

حدود قرن ۱۴ یکی از حلواپزهای مشهور شهر به جای شیره از مخلوط آب و شکر استفاده کرد؛ حلوا شکری که به مزاج افراد خوش آمده بود در اختیار عموم قرار گرفت. حلوای شکری نسبت به حلوای ارده میزان قند بسیار بالاتری دارد و اصلاً برای افراد دیابتی مناسب نیست.

رنگ این دو نوع حلوا نیز متفاوت است در واقع حلوای تولید شده با ارده رنگ تیره‌تری نسبت به حلوای شکری دارد. حلوا شکری برخلاف حلوای تولید شده با شیره بافتی خشک و شکننده دارد زیرا در تولید حلوا شکری مقداری افزودنی مجاز استفاده می‌شود تا مانع پس زدن روغن شود.

تفاوت ارده با حلوا ارده

با تفت دادن کنجد مایعی کرم رنگ با طعمی گس و حتی کمی تلخ به دست می‌آید؛ این ماده ارده نام داد. معمولاً ارده همراه موادی شیرین همچون عسل یا شیره مصرف می‌شود تا از طعم گس و تا حدودی تلخ آن کاسته شود.

حلوا ارده مانند ارده از کنجد به دست می‌آید اما برخلاف ارده شیرین و جامد است و معمولاً به تنهایی مصرف می‌شود علت جامد بودن این خوراکی ترکیب و واکنش بین روغن کنجد و مواد قندی است.

طرز نگهداری حلوا ارده

حلواهای ارده باید در مکانی خشک و خنک همچون یخچال نگهداری شود تا بتوان از آن در مدت طولانی‌تری استفاده کرد. نگهداری این ماده خوراکی در مکانی مرطوب و گرم سبب تغییر طعم، رنگ و بو می‌شود که نشانه فساد ماده غذایی است.

معمولاً بازه زمانی بین تاریخ تولید و انقضا محصول ۴ ماه است. لازم به ذکر است که چنانچه محصول برای مدتی در مکانی ساکن باشد قسمت جامد ته نشین می‌شود و روغن زلال و شفاف در قسمت بالاتری قرار می‌گیرد؛ این امر کاملاً طبیعی است فقط قبل از مصرف می‌بایست آن را مخلوط کرد.

انواع حلوا ارده

با تغییر در نوع پخت، تغییر یا اضافه و کم کردن مقدار مواد اولیه، انواع حلواهای ارده‌ای در طعم و مدل‌های مختلف ایجاد می‌شود. حلوا ارده شکلاتی و رژیمی از انواع این ماده خوراکی خوشمزه‌اند.

حلوا ارده رژیمی: این نوع حلوای ارده در عین مقوی بودن و طعم دلنشین به گونه‌ای تهیه شده تا افراد دارای رژیم، ورزشکار و محتاط سلامتی خود نیز بتوانند از این ماده خوراکی بهره‌مند شوند. مواردی چون چربی کم، شیرینی ایزومالت و آسه سولفام و کم نمک در تهیه این محصول رعایت شده است.

عسلی: در این نوع به جای شیره خرما یا انگور از عسل استفاده می‌شود.

حلوا ارده کشی: دستور پخت این نوع با انواع معمول دیگر یکسان است اما بعد از مخلوط کردن شیره و ارده دقت می‌شود که میزان پخت کمتر باشد به همین دلیل خمیری شکل است و کش می‌آید.

تقویتی: یکی از انواع حلوا ارده سنتی است که به منظور تقویتی بودن پوست کنجد جدا نشده و گاها دارای داروهای گیاهی است.

خرید حلوا ارده از دیبا زعفران

در هنگام خرید حلوا ارده این ماده خوراکی به اندازه خرید عمده برنج ایرانی باید دقت کرد زیرا شرایط نامناسب نگهداری و استفاده از مواد اولیه نامرغوب همچون روغن کنجد نامناسب نه تنها مفید نیست بلکه می‌تواند آسیب رسان باشد.

از عوامل مهم و تأثیر گذار در هر خریدی قیمت است؛ پس از انتخاب محصول مطابق سلیقه خود دقت کنید که ماده خوراکی را با قیمت مناسبی خریداری می‌کنید؛ چنانچه شرایطش را داشتید به طور عمده خرید کنید زیرا قیمت حلوا ارده عمده می‌تواند اقتصادی‌تر محسوب شود. خرید از فروشگاه‌های معتبر مواد غذایی می‌تواند کیفیت و قیمت مناسب را تضمین کند.

جمع بندی

کنجد به عنوان چاشنی و طعم دهنده در بسیاری از خوراکی‌ها استفاده می‌شود؛ حلوا ارده از جمله این فراورده‌های پر خاصیت است. در این مقاله با انواع مختلف حلواهای ارده، خواص، مضرات، نحوه نگهداری و ارزش غذایی آن آشنا شدیم.

این ماده خوراکی بسیار مفید است اما نکته مهم در مصرف حلوای ارده توجه به کیفیت آن است. چنانچه ماده خوراکی از روغن کنجد خالص تهیه شده باشد و مواد نگهدارنده کمی به آن افزوده شده باشد بسیار ارزشمند است؛ این ویژگی‌ها معمولاً در حلواهای ارده خانگی یافت می‌شود.