خواص چای زعفران + دستور تهیه
چای زعفران یک نوشیدنی بسیار خوشمزه و آرامبخش است که نوشیدن یک لیوان از آن میتواند خستگی یک روز کاری را از تن شما در کند. خواص بینظیر زعفران و ترکیب آن به شکل یک دمنوش با چای یا یک نوشیدنی سرد برای تابستان، موجب جلوگیری از افسردگی و تسکین درد میشود. اگر تابهحال چای زعفران را امتحان نکردهاید و ایده خوبی برای ترکیب زعفران با دیگر مواد برای تهیه دمنوش ندارید، در این مقاله سعی داریم همه چیز را در رابطه با خواص چای زعفران و دیگر دمنوشهای زعفرانی و چندین سوال مهم در رابطه با مصرف زعفران به شما آموزش دهیم.
کلمه ادویه را همه ما بارها و بارها شنیده ایم اما آیا امروزه این کلمه در جایگاه لغوی اصلی اش استفاده میشود؟ ادویه جمع کلمه دوا به معنی دارو است اما امروزه به طعم دهنده ها در آشپزی اطلاق می شود اما چرا؟ این امر به طب اصیل سنتی ایرانی – اسلامی باز می گردد. طب سنتی قاعده کلی دارد با این مضمون که دارو و درمان باید در پیکره زندگی باشد و بهترین درمان تغییر شیوه زندگی است. همان چیزی که در طب نوین امروزه در غالب سبک زندگی (life style) مطرح می شود، پس در ابتدا ادویه به عنوان دارو و مصلح به غذا ها اضافه می شد اما با توجه به نتیجه مطلوب آنها روی مزه غذاها، کمکم تبدیل به اجزل اصلی آشپزی شده اند.
در واقع تمام ادویه ها دارای خاصیت دارویی مخصوصی با درجات مختلف هستند. اکثر این ادویه ها به اشکال مختلف قابل استفاده دارویی هستند. چند مدل از شکل های دارو در طب سنتی عبارتند از : عرقیجات (خواص گیری از طریق تقطیر)، جوشانده ها ، بخور ها ، چای و دمنوش ها که هر کدام از این اشکال در موقعیت های مختلف و فازهای مختلف بیماری ها تجویز می شود.
دمنوش ها تا چه میزان بین مردم محبوب شده اند؟
از بین این اشکال دارویی دمنوش ها توانسته اند در سبک زندگی نوین بسیار پر طرفدار باشند و حتی گاهی نه به شکل دارو، بلکه به عنوان ابزار پذیرایی مورد استفاده قرار گیرند و یا حتی وارد منو کافه ها شوند، چرا که این دمنوش ها علاوه بر خواص دارویی بی نظیری که دارند، اکثرا دارای طعمی دلپذیر بوده و آرامش بخش روح و جان هستند، از این رو طرفداران ویژه ای دارند.
یکی از ادویه ها که چای آن طرفداران ویژه ای دارد، همان طلای سرخ است، بله زعفران، البته که از دیدگاه طب سنتی گیاه زعفران فقط یک طعم دهنده نیست و یک دارو محسوب می شود، یعنی مصرف بیش ازحد آن بدون شناخت طبع و مزاج خود می تواند باعث بیماری شود اما تعادل در مصرف زعفران ما را از مواد مغذی بی نظیرش بهرهمند می کند.
زعفران دقیقا چگونه گیاهی است ؟
همه ما بارها رشته های ظریف و سرخ زعفران را دیده ایم که عطر مطبوع آن حتی وقتی داخل بسته بندی های تجاری و پلاستیکی است مشام را نوازش می دهد اما قطعا تعداد کمتری از افراد هستند که گل و پیاز زعفران را بشناسند. زعفران گیاهی از خانواده گل زنبق است که از طریق پیاز تکثیر می شود.
یک پیاز سالم دوره گلدهی پانزده تا بیست و پنج روزه دارد و برداشت گل زعفران باید قبل از گرمازدگی و پژمردگی گل ها باشد از همین رو کار بسیار حساس و سختی است. سه بخش از گل زعفران قابل استفاده است، اول رشته کلاله سرخ، دوم پرچم های زرد رنگ و سوم گلبرگ های بنفش که امروزه خواص بی نظیر هر یک از این بخش ها به اثبات رسیده است.
اکنون که معرفی اجمالی از این گیاه بی نظیر ارائه شد ، آموزش چای زعفران موضوعی است که قصد داریم در ادامه حتما به آن بپردازیم، اما قبل از آن خالی از لطف نیست مراحل فرآوری گل زعفران را به اختصار بیان کنیم.
مرحله فرآوری باید دقیقا بلافاصله از چیدن گله ا آغاز شود و سرعت عمل به شدت بر کیفیت تمامی محصولات به دست آمده از گل زعفران تاثیرگذار است. کلاله ها باید بلافاصله از گل جدا شده و از لحاظ کیفی بررسی شوند و سپس به طور جداگانه و ترجیحا به شکل مکانیزه و جدا از هم خشک شوند.
زعفرانی که با رعایت تمامی این نکات کاشته شود به موقع و استاندارد رشد کند و در زمان مناسب برداشت شده و به سرعت فرآوری شود، مشخصا کیفیت بالایی خواهد داشت و چای زعفران به دست آمده از چنین زعفرانی نهایت دلپذیری و خواص را دارا خواهد بود.
خواص زعفران
اگر بخواهیم تمامی خواص زعفران را بیان کنیم باید یک فصل کامل از یک کتاب را به آن اختصاص دهیم، اما اکنون فقط برخی از خواص مهم زعفران را با توضیح مختصر بیان خواهیم کرد.
زعفران ده ها نوع از ترکیبات مختلف را در خود جای داده است مثلا سافرانال ، کروسین و انواع کاروتنوئید ها و آنتی اکسیدان های مختلف که همین ترکیبات فواید متعددی برای بدن انسان دارند و زعفران تمامی خواص خود را از همین ترکیبات می گیرد.
یکی از خواص مهم زعفران، افزایش گردش خون است که نتیجه آن بهبود فرآیند سوخت و ساز می شود. میزان آهن موجود در این رشته های سرخ باعث افزایش جمعیت گلبول های قرمز میشود و در نتیجه اکسیژن رسانی به اندام های مختلف بدن بهینه و بهتر صورت خواهد گرفت.
اسکوربیک اسید داخل زعفران باعث افزایش تولید گلبول های سفید می شود و از این طریق سطح ایمنی بدن بالا خواهد رفت.
مشخص شد که یکی از خواص بسیار مهم زعفران، تولید اجزا خونی سالم است که خاصیت بسیار مهمی است.
زعفران دارای مقادیر قابل توجهی پتاسیم است که این ماده شیمیایی اگر از منابع طبیعی وارد بدن شود، نقش عمده ای در سلامت قلب و کمک به عملکرد هر چه بهتر آن دارد. پتاسیم در واقع عامل مهمی در کنترل فشار خون در نتیجه سلامت شریان ها و قلب است.
یکی دیگر از خواص مهم زعفران برای بدن، کنترل دیابت است، چرا که در رشته های سرخ معطر و این گلبرگ های بنفش، میزان قابل توجهی منگنز نهفته است که خود کنترلگر سطح قند خون میباشد.
گیاه زعفران چه خواص دیگری می تواند داشته باشد؟
خاصیت مهم دیگر زعفران، کنترل اضطراب و استرس و ایجاد حس آرامش در بدن است. کنترل اضطراب در بدن به وسیله زعفران دقیقا با توجه به ترکیبات و خواصی که تا اینجا گفته شد شکل می گیرد، به بیانی دیگر زعفران به وسیله کنترل کیفیت خون، بهبود گردش خون و بهبود عملکرد قلب، بهبود سطح اکسیژن در تمام اندام ها باعث ایجاد حس آرامش و کنترل اضطراب در بدن می شود.
زعفران از همین طریق با ایجاد سلول سرطانی نیز مقابله میکند که خود جزو خواص شگفت انگیز زعفران است. زعفران به خاطر طبع گرم و خشکی که دارد برای کنترل وزن نیز مناسب است. همچنین به خاطر خواص ضد افسردگی که دارد از پر خوری های عصبی جلوگیری می کند.
دستگاه گوارش حاوی آنزیمی به نام لیپاز است که عامل هضم چربی میباشد. تحقیقات جدید ثابت کرده زعفران قادر به مهار این آنزیم و در نتیجه دفع چربی و پایین آوردن کالری خوراکی ها است. همچنین میزان سوخت و ساز گلوکوز را بالا می برد.
خبر خوب برای افرادی که قصد کاهش وزن دارند همین است، چای دلپذیر و خوش عطر زعفران بنوشید و لاغر شوید. البته استفاده از این ادویه بی نظیر هم حدود و اندازه ای دارد و مصرف بالاتر از حد استاندارد تعیین شده باعث بیماری و حتی آسیب های جدی و مرگ می شود.
چای زعفران برای چه مزاج هایی مناسب است؟
چای زعفران در طب سنتی ایرانی _ اسلامی با طبع گرم و خشک با درجه نسبتا بالا معرفی شده است، پس در مزاج های مشابه باید با مصلح آن مصرف شود. چای زعفران در فصل های گرم سال نیز باید با احتیاط بیشتری مصرف شود.
در واقع تمام خوراکی ها از لحاظ خشکی، تری و گرمی ، سردی بررسی می شوند و از این منظر چهار گروه تشکیل می دهند، گرم و خشک، گرم و تر، سرد و خشک ، سرد و تر. همچنین افراد نیز همین مزاج ها را دارند، با این تفاوت که درصد بالایی از افراد تخلخل مزاج دارند، یعنی مثلا کبد گرم و خشک دارند و اندام دیگرشان سرد است، در این صورت زعفران برایشان سودمند خواهد بود، غیر از آن چای زعفران برای مزاج های دارای سردی و مزاج های دارای گرمی نیز مفید خواهد بود.
آموزش چای زعفران مجلسی
اکنون که این همه از زعفران و خواص چای زعفران گفتیم، خالی از لطف نیست که آموزش چای زعفران آن هم از نوع چای زعفران مرغوب و مجلسی را نیز بیان کنیم.
انواع چای و دمنوش مراحل آمادهسازی یکسانی دارند اما تفاوت آنها در میزان زمان دم کشیدن آنها و مقدار مناسب گیاه برای داشتن یک چای متعادل است مثلا چای زعفران چون از گیاهی با عطر و طعم قوی تهیه می شود بهتر است میزان کمی زعفران در آن استفاده کنیم و حتما زعفران را با یک چای سازگار دیگر ترکیب کنیم.
یکی از انواع پر طرفدار چای زعفران، ترکیب چای زعفران با چای سیاه است. این نوع دمنوش به شدت خوش رنگ، خوش طعم و مطلوب مزاج است.
برای تهیه آن یک پیمانه چای سیاه مرغوب، یک چهارم پیمانه رشته زعفران یا پودر زعفران مرغوب لازم است، اما میتوان طبق سلیقه مواد دیگری همچون هل و گلاب نیز به آن اضافه کرد. برای تهیه این چای کافی است آب را جوش بیاورید، کمی صبر کنید رسوب احتمالی آب تهنشین شود، سپس زعفران، چای سیاه، گلاب و هل را درون قوری یا ظرفی که مورد نظر خودتان است بریزید و آب را به آرامی به آن اضافه کنید. درب آن را ببندید و ده دقیقه روی حرارت کم و غیر مستقیم (روی کتری یا سماور) قرار دهید. سپس در فنجان و با غنچه گل نسترن یا گل محمدی سرو کنید.
این نوع چای زعفران علاوه بر اینکه بسیار دلچسب و پر طرفدار است، تمام خواص دارویی زعفران را نیز دارا میباشد.
در پایان در نظر داشته باشید که چای زعفران هر چقدر هم دلچسب باشد، تعادل مصرف را باید در رابطه با آن رعایت کرد و همچنین به خرید زعفران مرغوب بپردازید تا چای خوش طعمی داشته باشید.
همهچیز درباره چای زعفران
از گذشتههای دور تا به امروز ایرانیها و دیگر ملل، چای زعفرانی را از نوشیدنیهای روزانه به شمار میآورند که تقریباً هرروز آن را دم میکنند. ایدههای جالبی برای تهیه چای زعفران با دستور پختهای متفاوت وجود دارد. به نظر شما بهترین راه مصرف زعفران همراه چای، کدام دستور است؟
اگر به خوردن چای زعفران علاقهمند هستید و تا امروز فقط با ریختن زعفران در چای آن را دم میکردهاید، بهتر است دیگر دست نگهدارید. زعفران طبع گرمی دارد و خوردن آن در طول روز بیشازحد مجاز، ممکن است برای افرادی با مزاج گرم، مشکلات و بیماریهایی ایجاد کند؛ بنابراین باید حتماً چای زعفران را همراه با یکقلم ماده دیگر که طبع سردی دارد میل کنید. چراکه افزودن مادهای با طبع سرد به چای زعفران که طبع گرمی دارد، یک مصلح خوب به شمار میرود. تابهحال از مصلح مناسب در چای زعفران استفاده کردهاید؟ دستور پختی که در ادامه به شما آموزش میدهیم، چای زعفران را چندین و چند برابر خوشمزه و لذتبخش و مقوی خواهد کرد؛ بنابراین برای یکبار هم که شده، به دستوری که در ادامه یاد خواهیم داد، چای زعفران را در خانه تهیه کنید.
چایی زعفران با دارچین
دستور پخت چای زعفرانی همراه دارچین، یکی از مفیدترین روشهای تهیه زعفران چای زعفرانی است. دارچین خواص بیشماری ازجمله درمان و پیشگیری از چربی کبد، سفیدکننده دندان، کاهش اشتها و لاغری، افزایش سلامت دستگاه گوارش و… دارد و خوردن آن در طول روز بسیار برای بدن مفید است. البته فراموش نکنید که چون طبع زعفران گرم است و طبع دارچین نیز گرم است، برای افرادی که طبع گرم دارند، مصرف این ترکیب بهصورت بیشازحد مجاز، خطرناک است و باید حتماً از یک مصلح طبع مانند یک قاچ لیمو یا نصف قاشق آبلیمو ترش که طبع سردی دارند، در این دستور پخت استفاده کنند.
چایی زعفران با زنجبیل
طریقه دیگری برای تهیه زعفران چای، ترکیب زعفران، زنجبیل، چای و مقداری لیمو است. با توجه به تحقیقاتی که در این زمینه انجامشده است، تهیه چای زعفرانی با این روش موجب جوانسازی میشود و در کنار آن، آرامبخش اعصاب و خستگیهای روزمره است.
انتخاب بهترین زعفران برای چای زعفران
شما برای تهیه چای زعفران از کدام نوع زعفران استفاده میکنید؟ زعفران انواع مختلفی دارد که کیفیت آنها یکسان نیست و رنگ دهی و عطر و بوی متفاوتی با همدیگر دارند. در ادامه برخی از انواع زعفران و ویژگیهای آنها را شرح میدهیم.
تهیه چای با زعفران نگین
زعفران نگین خوش عطر و خوشرنگترین نوع زعفران است که قیمت آن در مقایسه با انواع دیگر زعفران مقداری بالاتر است. چای تهیهشده با این زعفران، بسیار خوشرنگ و خوشطعم است. برای خرید زعفران نگین و همچنین خرید زعفران عمده با قیمتی مناسب، به وبسایت دیباکام مراجعه کنید.
تهیه چای با زعفران سوپر نگین
زعفران سوپر نگین تفاوت چندانی با زعفران نگین ندارد. تفاوت اصلی آنها در اندازه رشتههای زعفران است. در زعفران سوپر نگین این رشتهها درشتتر، مجزا و صاف هستند.
تهیه چای با زعفران سرگل
زعفران سرگل، بخش جداشده از بالاترین قسمت رشته زعفران است. چای دم شده با زعفران سرگل، رنگی بینظیر و طعم زعفران اصیل ایرانی را به خود میگیرد.
چای دم شده با زعفران پوشال
قسمت انتهایی زعفران را که رنگ کمرنگتر و متمایل به نارنجیرنگی دارد، زعفران پوشال میگویند. قیمت زعفران پوشال در مقایسه با دیگر زعفرانها، بسیار پایینتر است؛ اما اکثر فروشگاهها زعفران پوشال باکیفیتی ندارند. برای تهیه زعفران پوشال باقیمت مناسب و کیفیت بالا، از وبسایت تخصصی دیبا کام خرید کنید.
البته ناگفته نماند که دمنوشهای مقوی دیگری توسط زعفران تهیه میشوند. یکی از این دمنوشها، ترکیب زعفران و شیر و در نهایت جوشاندن آن است که بسیار مقوی است. البته اگر به دنبال دمنوشی خوشمزه بامزهای متفاوت هستید، ترکیب زعفران با نعنا طعمی متفاوت و خوشمزه دارد و برای فصل تابستان مناسب است.
سؤالات متداول
-
من باردار هستم آیا میتوانم چای زعفرون بخورم؟
مصرف چای زعفران یا مصرف زعفران به هر شکلی که باشد، در دوران بارداری بسیار خطرناک است و موجب سقطجنین میشود. اگر باردار هستید بههیچوجه ترکیباتی که دارای زعفراناند مصرف نکنید.
-
بهترین زمان برای دم کردن و خوردن چای زعفرانی کدام است؟
احتمالا توصیههای متفاوتی در این زمینه شنیدهاید، باید گفت در حقیقت دم کردن چای زعفرانی در هر زمان از شبانهروز تفاوتی ندارد. اما با توجه به خاصیت انرژیزایی زعفران، مصرف آن در ابتدای صبح موجب افزایش انرژی شما در طول روز میشود و اگر مایل هستید چای زعفران را برای رفع خستگی میل کنید، آن را عصر یا شب دمکنید.
-
آیا خواص مصرف زعفران با شیر، بیشتر از خواص چای زعفران است؟
خیلیها زعفران را با شیر دم میکنند و به آن چند قلم مواد دیگر اضافه کرده و بهصورت یک دمنوش میل میکنند. طبیعی است که خواص شیر بسیار زیاد است و مصرف آن با ماده مفیدی مانند زعفران میتواند دمنوشی مقوی تشکیل دهد که هم خواص درمانی و هم مزه بی نظیری دارد. درواقع چای زعفران، یک دمنوش تسکیندهنده و دمنوش شیر و زعفران، یک نوشیدنی مقوی است.
-
هنگام دم کردن چای زعفران، تفالههای چای را اضافه کنم؟
اضافه کردن تفالههای چای یا خالی کردن آن از چای در هنگام تهیه چای زعفران، تفاوت چندانی ندارد و مصرف آن ضرری برای بدن ندارد.
-
آیا مصرف چای زعفران در دمای پایین و سرد شده برای بدن ضرر دارد؟
اگر مایل هستید که چای زعفران را با دمای خیلی پایین و سرد بنوشید، هیچ ایرادی ندارد و در این حالت نیز خواص بینظیر زعفران به بدن شما میرسد.